Aansprakelijkheid voor letselschade van jonge kinderen

Het Gerechtshof Den Bosch heeft onlangs een uitspraak gedaan in een zaak die door de vader van een, ten tijde van het ongeval 9-jarig meisje, tegen een bouwbedrijf was aangespannen. Dat meisje was namelijk op een container geklommen dat bij de bouwplaats stond en in de omgeving van een speelplaats. Het meisje was van de container afgegleden en had een vervelende enkalfractuur opgelopen. De rechtbank had de vordering afgewezen, maar het Gerechtshof Den Bosch beslist, dat het bouwbedrijf wel aansprakelijk is en dus de letselschade van het meisje moet vergoeden.

Gevaarlijke situatie

De overwegingen van het hof zijn alsvolgt. Allereerst stond vast dat het ongeval niet was veroorzaakt doordat de container defect was of een gebrek vertoonde. Verder bleek dat het meisje er eenvoudig op had kunnen klimmen en dat de container naast het enige speelveld in de wijk stond. Die combinatie riep, aldus het hof, een gevaar in het leven voor in de buurt spelende kinderen. Dat dit gevaar zich heeft verwezenlijkt, blijkt uit het feit dat het bewuste ongeval heeft plaatsgevonden.

Kelderluikcriteria

De vraag of het in het leven roepen of laten voortbestaan van een gevaar ook onrechtmatig is, moet worden beantwoord aan de hand van de zogenaamde Kelderluikcriteria, waarbij rekening moet worden gehouden met alle omstandigheden van het geval. In het bijzonder moet worden gelet op de mate van waarschijnlijkheid waarmee niet-inachtneming van de vereiste oplettendheid en voorzichtigheid kan worden verwacht, hoe groot de kans is dat dit tot ongevallen leidt, de ernst van de gevolgen van zodanige ongevallen en de mate van bezwaarlijkheid van te nemen veiligheidsmaatregelen.

Jonge kinderen zijn niet oplettend

Het moet als een gegeven worden beschouwd dat jonge kinderen speels en nieuwsgierig zijn. Van oplettendheid en voorzichtigheid van bedoelde jonge kinderen bij hun spel mag en kan niet worden uitgegaan, aldus het hof. Als er containers worden geplaatst naast het enige speelveld in de wijk, ligt het voor de hand dat deze containers de aandacht van spelende kinderen trekken. Als een container, zoals de onderhavige, ook nog eens vrij gemakkelijk te beklimmen is, moet rekening worden gehouden met een grote kans dat de speelse en van nature nieuwsgierige kinderen inderdaad op die container zullen klimmen, of daar nu goederen op liggen of niet.

Het hof construeert vervolgens de gevaarlijkheid van de situatie door te overwegen, dat uit de overgelegde foto’s blijkt, dat het niet zo eenvoudig is om van de drie meter hoge container af te klimmen, zeker niet voor jonge kinderen. Het ligt dan voor de hand dat kinderen van de container af zullen proberen te springen of glijden, zoals hier ook is gebeurd. De kans dat dit tot ongevallen leidt en dat de aard van zo’n ongeval ernstig kan zijn, is gezien de hoogte van de container naar ervaringsregels ligt dan voor de hand.

Waarschuwingsbord of afzetlint wel voldoende?

De vader had gesteld dat het spannen van een veiligheidslint, waarschuwingsbord en/of hek, niet zo’n grote maatregel zou zijn geweest dat die niet had mogen worden verwacht.  Uit de foto’s blijkt voorts, dat meerdere containers in de wijk waren afgezet met zulke hekken, zook al was de reden daarvboor, een andere. Het bouwbedrijf had eenvoudig en met relatief weinig kosten ook om de bewuste container bij het speelveld een hekwerk kunnen plaatsen. Zij heeft het tegendeel ook niet gesteld. Het argument van het bouwbedrijf dat kinderen ook een hekwerk kunnen beklimmen snijdt geen hout, volgens het hof. Een geplaatst hekwerk, al dan niet voorzien van een afzetlint en/of een waarschuwingsbord, zou ook jonge kinderen zoals het meisje in kwestie, duidelijk hebben gemaakt dat het niet de bedoeling was dat zij zich bij of op de container zouden bevinden. Of het meisje zich daar feitelijk door zou hebben laten weerhouden en of het ongeval daarmee dus zou zijn voorkomen, is niet te beantwoorden, maar het lijkt wel aannemelijk volgens het hof.

Dat kinderen ook van een hekwerk (of een ander hoog object) af zouden kunnen springen of vallen en ongelukkig terechtkomen is voor de beoordeling van het onderhavige geval niet relevant. Zoals hiervoor is aangegeven zou het plaatsen van een hek weliswaar geen garantie hebben opgeleverd dat niet toch de container door kinderen zou zijn beklommen, maar in elk geval zou er dan een extra te overwinnen obstakel zijn geweest, waarvan bovendien een waarschuwing zou zijn uitgegaan.  In dat geval zou dan wel gezegd kunnen worden dat  het bouwbedrijf al hetgeen redelijkerwijze van haar te verwachten was ter voorkoming van een ongeval als het onderhavige, had ondernomen.

Vergunning maakt niet uit

Het maakt ook niet uit dat het bouwbedrijf een vergunning van de gemeente had om de container bij het speelveld te plaatsen. Dat ontslaat het bouwbedrijf niet van de verplichting om die maatregelen te treffen die hadden mogen worden verwacht om letsel te voorkomen. Het is ook niet relevant dat noch de politie, noch de arbeidsinspectie na het ongeval opdracht hebben gegeven tot het treffen van (veiligheids)maatregelen. 
Niet relevant is verder of zich eerder een ongeval met een container heeft voorgedaan. Het gaat er om of sprake is van geobjectiveerde onbekendheid met de mogelijkheid dat zich het gevaar zou kunnen voordoen dat een jong kind de container zou beklimmen en er vervolgens van af zou springen of glijden.

Aansprakelijkheid voor letselschade

Het voorgaande leidt tot de conclusie dat de bewuste container, gezien alle hiervoor besproken omstandigheden, een gebrekkige zaak in de zin van artikel 6: 173 BW oplevert. Bovendien mag tot de conclusie worden gekomen dat het bouwbedrijf, door geen hekwerk rond de container te plaatsen of andere maatregelen ter beveiliging te treffen, een gevaarzettende situatie in het leven heeft geroepen en heeft laten voortbestaan. Er is derhalve sprake van onzorgvuldig handelen en dat levert aansprakelijkheid is in de zin van artikel 6: 162 BW. Kortom, het bouwbedrijf moet de letselschade, nader vast te stellen overigens, van het meisje gaan vergoeden.

Naschrift mr. T. Ridder

Het hof heeft in deze uitspraak in mijn ogen gekunsteld onderbouwd dat een container gebrekkig is als daar geen hek omheen staat, ook al is dat in de nabijheid van een speelplaats. Bovendien is een container op zich niet gevaarlijk als daar geen kapotte onderdelen aan zitten en men er gewoon op kan klimmen. Louter het feit dat kinderen er niet af zullen klimmen maar daar af zullen springen met kans op letsel, maakt de situatie gevaarlijk? Was alleen een waarschuwingsbord dan wel voldoende? Of had het Jetblastarrest hier moeten worden meegenomen in de overwegingen en had het dus fysiek onmogelijk moeten worden gemaakt om op de container te kunnen klimmen? Hoe dan ook, ik vind de motivering van het hof weliswaar in het voordeel van het kind uitvallen (en als belangenbehartiger juich ik dat natuurlijk toe), maar overigens niet heel sterk.

Vragen over uw ongeval of letselschade?

Hebt u een vraag over uw ongeval en de vergoeding van uw letselschade of dat van uw (minderjarige) kind? Bel of mail ons gerust, wij zitten voor u klaar. Geheel vrijblijvend, het verplicht u tot niets. Bel ons op werkdagen tot 22.00 uur via 036 – 522 03 42.

De laatste blogs